Hengelo

Het beursgenoteerde bedrijf NX Filtration BV, wil in Hengelo een grote fabriek vestigen voor het vervaardigen van waterfilters. Het bedrijf maakt membranen die vervuild water kunnen zuiveren en wil daarmee wereldwijd dit product op de markt brengen. Het bedrijf zelf heeft voor het productieproces van die membranen gigantische hoeveelheden water nodig die ze uit Twents grondwater of het Twentekanaal wil betrekken.

Het gaat om een waterbehoefte van 701.000 kubieke meter per jaar (ofwel grofweg de inhoud van 250 zwembaden).

Onlangs gaf het RIVM een dringende waarschuwing aan de overheden in Nederland: ,,Als er niets gebeurt, is er in 2030 naar verwachting bij alle 10 drinkwaterbedrijven sprake van een tekort”. Nu zijn er soms al tekorten in Gelderland, Overijssel, het westen van Zuid-Holland en Groningen, aldus het RIVM.

In de Tubantia (20 april 2023) uit droogte-onderzoeker Niko Wanders van de Universiteit Utrecht zijn grote zorgen over een dergelijke grondwateronttrekking in het licht van de te voorspellen toenemende droogte: “Het grondwater in Oost Nederland staat gewoon onder druk….Dit is duidelijk een aanslag op het systeem”.

De gemeente Hengelo heeft blijkbaar al een vergunning verleend voor deze bedrijfsvestiging, waarbij er langs de zijlijn een afspraak is gemaakt dat het bedrijf de verdroging van 900 (!) bomen als gevolg van de bedrijfsvoering in de omgeving moet voorkomen door bewatering.

Voor de onttrekking van het water uit de grond heeft NX Filtration een vergunningsaanvraag moeten doen bij de provincie. Het drinkwaterbedrijf Vitens speelt in deze een bijzondere rol.

Het drinkwaterbedrijf kan in de grote waterbehoefte van het bedrijf niet voorzien omdat zekerheid van drinkwater voor huishoudens haar belangrijkste taak is. En dat wordt al lastig genoeg. Desondanks heeft Vitens een deal gesloten om in geval van calamiteiten het bedrijf drinkwater te leveren. Calamiteiten in de watervoorziening betekent voor Vitens simpelweg een drinkwatertekort. In geval van droogte zijn zowel grondwater, kanaalwater en dus ook drinkwater schaars.

Hoe denkt Vitens in geval van droogte nog aan bedrijven te kunnen leveren?

Verder is het volstrekt onduidelijk wat NX Filtration doet met het vuile gedeelte van het proceswater dat ze gaat produceren. Je kunt wel vuil water zuiveren, maar de vuiligheid komt dan toch ergens te voorschijn, en het is onduidelijk wat dit bedrijf daarmee gaat doen. Het lozen op het riool geeft ook daar grote problemen.

De SP fracties in Hengelo en de Staten van Overijssel hebben grote bedenkingen bij de aanvraag voor een dergelijk grote wateronttrekking van dit bedrijf in Twente en sluiten daarbij naadloos aan bij de kritiek van onderzoeker Wanders, het RIVM, de gemeentelijke groenafdeling in Hengelo, en ook medewerkers van Vitens. Ze zijn het met de SP eens dat het bedrijf NX Filtration met een dergelijke waterbehoefte een plek verdient aan het IJsselmeer en zeker niet in Twente.

Drinkwater is een vitale (landelijke) nutsvoorziening die steeds zwaarder onder druk komt te staan, door verdroging vanwege het veranderende klimaat. Ze mag niet verder in de knel komen vanwege het economische belang van een beursgenoteerd bedrijf.

Herman Kalter, SP Statenfractievoorzitter Overijssel

Vincent Mulder, SP raadslid Hengelo