Hengelo

Onderstaand artikel verscheen in de serie ‘Hengelose vrouwen in de politiek' in Hengelo Magazine van juni 2005 (foto's Jan Tibben).

Sinds januari 2005 wordt de Socialistische Partij in Hengelo voorgezeten door Mariska ten Heuw (33). Ze is daarmee de jongste vrouwelijke fractievoorzitter in de Hengelose politieke geschiedenis. Ondanks – of misschien wel juist dankzij – haar jeugdige uitstraling staat ze met beide benen op de grond. Een vrouw met pit die weet wat ze wil.

Als fractievoorzitter zit Ten Heuw ook in het “Presidium”, het overleg tussen alle fractievoorzitters met de burgemeester en de griffier. In dit elfkoppige mannenbolwerk wordt ze volgens eigen zeggen als vrouw serieus genomen. Wel heeft ze kritiek op het tijdstip waarop dat overleg plaatsvindt. Steeds vaker is dat aan het eind van de middag . “Dan wordt er vaak aan mij gevraagd: jij kunt zeker niet omdat je met je kinderen zit?

Andere, mannelijke fractievoorzitters wordt deze vraag niet voorgelegd. Mijn man kan best een uurtje eerder weg van zijn werk, dus dat is het probleem niet. Maar wij willen graag gezamenlijk eten. Ik vind het nu eenmaal belangrijk om kinderen zelf op te voeden en ze aandacht en structuur te geven. Anderen denken daar misschien makkelijker over.”

Ander werkpatroon

Als werkende ouder van twee jonge kinderen moet alles zorgvuldig gepland worden. Om half acht begint haar werkdag als senior juridisch medewerker van de gemeente Hof van Twente. ‘s Avonds wacht het raadswerk in Hengelo. “Als ik thuis kom gun ik mijzelf nog en uur om met mijn man de dag door te praten. Ik heb geen zin om na een vergadering uitgebreid met in de kroeg te gaan, zoals sommige wethouders wel doen. Hun werkdag op het stadhuis begint normaliter om negen uur en zij kunnen zich een ander levenspatroon permitteren.”

Stenen en geld

Ten Heuw zit vanaf 1998 in de Hengelose gemeenteraad. “Ik zie geen verschil in behandeling van vrouwen en mannen in de raad. Wel zie je dat tijdens bijvoorbeeld een raadsvergadering mannen langer doorgaan om koste wat het kost hun gelijk te halen in discussies. Vrouwen doen dat minder. Die verwoorden hun standpunt en vinden het dan goed. Het is ook onzin om op een raadsvergadering andere partijen nog te willen overtuigen van jouw standpunt. Op dat moment veranderen de fracties niet meer van mening.

Wat mijn opvalt is dat vrouwen vaker in de zogenaamde ‘zachte' commissies zitten zoals Leefbaarheid en Jeugd en Werken en Zorg. Mannen bemannen meer de commissies ‘Stenen en Geld' zoals ik dan noem. Ik weet niet of vrouwen daar door hun partij naar toe gestuurd worden of dat het hun eigen keuze is.” Zelf zit de politica als een van de weinige vrouwen in de commissie Bestuurszaken.

Jong actief

In een bijna ononderbroken woordenstroom vertelt ze hoe ze bij de SP is terechtgekomen. “Mijn ouders zijn altijd ‘slapend' lid geweest van de SP. Dat betekent dat ze in de praktijk niet actief waren voor de partij, maar wel een abonnement handde op het ledenblad De Tribune. Op een gegeven moment waren er plannen om het bibliotheekfiliaal aan de Mozartlaan op te doeken. Daar ging ik al als kind op mijn fietsje naar toe om boeken te halen. Ik was inmiddels zeventien en zat in de laatste klas van het gymnasium. Onze SP voorman in Hengelo Jean Rouwet heeft toen alle leden gebeld om te vragen of iemand wilde meehelpen er iets tegen te doen. Ik heb toen meteen ‘ja' gezegd en ben briefjes in de wijk gaan uitdelen. Daarna ging ik vaker folders uitdelen of De Tribune rondbrengen”. Al folders rondstrooiend ontmoette ze haar huidige echtgenoot, die ook voor de SP in touw was. “Er wordt met name door Groen Links en de Partij van de Arbeid wel eens gezegd dat wij actie voeren om het actie voeren. Alsof wij een soort Jehova's zijn om de ‘Wachttoren' te verspreiden, met de mededeling dat wij God komen brengen”, lacht ze. “Wij zijn geen roependen in de woestijn. De SP komt alleen in actie om buurten en wijken te mobiliseren als er iets aan de hand is waarbij mensen onze hulp kunnen gebruiken. Zoals bijvoorbeeld de actie ‘Vuurwerk uit de Woonwijk'.”

Studie

In 1991 werd bij Jean Rouwet een hersentumor geconstateerd. Hij zat toen een jaar in de raad. “Ik was net negentien. Op dat moment moest iemand de regioafdeling van de SP van hem overnemen en zo ben ik er ingerold.”Na het Gymnasium ging Ten Heuw in Amsterdam Politicologie en Bestuurskunde studeren, een studie die ze in vier jaar heeft afgerond. Als bijbaantje schreef ze in die tijd voor het Hengelo's Dagblad. “Het waren meestal van die ‘vrijheid-blijheid' verhaaltjes over openingen van winkels of over de postduivenvereniging die jubileerde. Dat vond ik ontzettend leuk om te doen.”

Verantwoordelijk voelen

Vader was ambtenaar bij de sociale verzekeringsbank en overleed toen Ten Heuw veertien jaar oud was. Moeder gaf les in computer- en handelsvakken op het ROC. “Ik zie mijn jeugd heel duidelijk in twee gedeeltes: de periode voordat mijn vader overleed en de tijd daarna. Tot mijn veertiende waren wij een gewoon gezin met uitjes in het weekend en met z'n allen op vakantie. Na zijn overlijden viel dat allemaal weg. Als kind voelde je je daardoor wel eens alsof je in een uitzonderingspositie terecht was gekomen. Ik kreeg daardoor een groter verantwoordelijkheidsgevoel tegenover mijn moeder. Ik heb in mijn puberteit niet de neiging gehad mij af te zetten. Twee ouders zie je als puber denk ik ook eerder als een machtsblok.”

Strijdbaar

Boos kan ze worden als het gaat over kinderen die in armoede opgroeien. “Daarbij hebben eenoudergezinnen het extra moeilijk. Allereerst is het vaak een worsteling voor alleenstaande ouders om beslissingen alleen te moeten nemen zonder referentiekader. Als er ook geen geld is, wordt dat extra moeilijk. Wanneer er niet elke dag vers fruit kan zijn of kinderen kunnen niet meedoen aan sociale activiteiten, vind ik dat heel erg.” Ze slaat een paar keer met haar vuist op tafel. “Vaak draait het om zulke eenvoudige dingen zoals lid worden van een voetbalclub. Het lidmaatschap kan door de sociale dienst vergoed worden, maar daarmee ben je er niet. Er komt meer bij kijken, zoals meerijden naar de club van de tegenpartij, het aanschaffen van voetbalschoenen en kleding. En je wilt je kind ook wel eens een glaasje ranja in de kantine laten kopen. Dat kan dan vaak niet. Ik ben er voor dat de kinderbijslag inkomensafhankelijk wordt. Geef ouders die het financieel moeilijk hebben meer en rijke ouders minder.”

Armoedebanen

In de Hengelose politiek kan Ten Heuw zich ook vreselijk kwaad maken over de manier waarop er met de ‘ID-baners' wordt omgegaan (gesubsidieerde In- en Doorstroombanen, red.). “Daar erger ik mij mateloos aan. Tot november 2004 was het uitgangspunt geen gedwongen ontslagen. In maart 2005 werd opeens iedereen ontslagen. Nu is er een zogenaamd akkoord, waarbij van werkgevers wordt verwacht dat ze zullen bijbetalen, maar er is geen concrete toezegging. Er wordt nu gezegd:”ID'ers hadden moeten doorstromen naar regulier werk.” Sommige mensen zitten al tien jaar in die regeling en ze zijn amper door de uitvoerende instantie het SWIMT (de Stichting Werken In Midden Twente) begeleid bij het zoeken naar gewoon werk. Ik vind het een schrijnende toestand. De politiek heeft zelf deze situatie gecreëerd. Je kunt deze groep mensen dan niet zomaar aan de kant schuiven. We praten hier tenslotte wel over armoedebanen.”

Actie voeren helpt

Zelf heeft Ten Heuw actie gevoerd voor speeltoestellen in de binnenstad, zoals op de hoek van het Burgemeester Jansenplein. “Die waren ons al drie jaar beloofd. De SP heeft toen actie gevoerd in de binnenstad met als resultaat dat het snel geregeld was. Als ik er nu langs fiets zie ik er altijd kinderen spelen of een lekker ijsje eten, dan ben ik blij dat ik wat heb kunnen veranderen door actie te voeren en daarom ben ik ook lid van de SP.”